Wys­tawa fotografii Arka­diusz Gola „Czarno-biała ziemia” w Galerii 400 ASA w Pradze Kováků 32 150 00 Pra­ha 5 – Smí­chov. Wernisaż 7 czer­w­ca 2023 roku godz. 18.00. Kura­torzy wys­tawy: Vladimir Bir­gus i Michał Szalast

Arka­diusz Gola jest nieroz­er­wal­nie związany z jego rodzin­nym Górnym Śląskiem. Region, w którym wpły­wy pol­skie, czeskie, niemieck­ie i aus­tri­ack­ie przemieszane były przez wie­ki, który przeszedł bur­zli­wą his­torię i doświad­czył ekspan­sji i upad­ku prze­mysłu ciężkiego. Region dobrze znany jako Czarna Kraina ze wzglę­du na swój gór­niczy charak­ter. Region, który Gola sys­tem­aty­cznie przed­staw­ia w swoich fotografi­ach od trzech dekad, nie tylko jako czarny, ale także czarno-biały, pokazu­jąc pozy­ty­wne zmi­any, które przyniosły trzy dekady po upad­ku reżimu komu­nisty­cznego. W jego surowych czarno-białych obrazach widz­imy nie tylko zde­wastowany kra­jo­braz przy­pom­i­na­ją­cy hałdy, księży­cowe kratery, zamknięte kopal­nie i fab­ry­ki, plu­gawe kna­jpy, pija­cy śpią­cy na uli­cach czy przy dwor­cu kole­jowym, ale także ludzie, którzy szuka­ją pięk­na i nieustan­nie deko­ru­ją swo­je domy z kwiata­mi i fig­u­ra­mi Mat­ki Boskiej. Kobi­ety z kopalń, którym mimo trud­nych warunk­ów pra­cy, kas­ki ochronne i kom­bine­zony, udało się zachować część ich uroku. Sąsiedzi z kolonii robot­niczej, którzy w prze­ci­wieńst­wie do więk­szoś­ci mieszkańców bloków, spo­tyka­ją się, baw­ią się, razem jedzą i piją. Fotograf nie jest ide­al­istą, częs­to bezkom­pro­misowo chwyta to, co powierz­chowne i puste, ale z jego obrazów dostrzegamy charak­terysty­czny dla tych ludzi sza­cunek. Goli styl stop­niowo odchodzi od klasy­cznego human­isty­cznego doku­men­tu do bardziej subiek­ty­wnego kon­cepc­ja fotografii doku­men­tal­nej z
dużą przestrzenią ma sym­bole obra­zowe. Jest tam ważne przesłanie w Goli fotografi­ach, który
jest otwarty na włas­ną inter­pre­tację widzów. Pow­tarza­jące się sce­ny, ale też banalne sytuacje,
częs­to sta­ją się metafora­mi fun­da­men­tal­nych cechy życia. Zdję­cia Goli emanu­ją szacunkiem
dla ludzi, którym się nie udało w dzisiejszym świecie komer­cyjnym. Ci ludzie są
częs­to zła­pani w najzwyk­le­jszych momen­tach życia codzi­en­nego. Bohaterowie tych fotografii częs­to żyją w bard­zo niepochleb­nych warunk­ach. Spodziewałbym się, że ludzie na zdję­ci­ach będą smut­ni, rozczarowani, pogrążeni w odmę­tach depresji. Gola wprowadza nas jed­nak w tzw. świat, w którym człowiek jest pozbaw­iony jakichkol­wiek szans osiąg­nię­cia tzw. „sukce­su życiowego”, ale wciąż potrafi odnaleźć w nich bard­zo głęboko ukryte wartoś­ci ich życia. Jak starsza pani z lokówka­mi głowę i optymisty­czny uśmiech na twarzy, siedzą­ca w kuch­ni mieszka­nia udeko­rowanego plas­tikowy­mi kwiatka­mi. Ten uśmiech może wydawać się trochę dla nas nieod­powied­ni, bo nie potrafimy sobie tego wyobraz­ić jak może nadal zachować pozy­ty­wne pode­jś­cie do życia w takich warunk­ach. Jed­nak nasz bohater udowad­nia nam, że jest to nie tylko możli­we ale też konieczne. Dla szczęś­cia nie ist­nieją żadne obiek­ty­wne warun­ki, a jedynie nasze możli­woś­ci pozwala­ją dostrzec radość wszys­t­kich tych małych niepo­zornych momen­tów, które czynią nasze życie tym, czym naprawdę jest. Fotografie Arka­diusza Goli pokazu­ją ludzi, których nie zapy­tano, gdzie i kiedy chcieli­by się urodz­ić, ale którzy mają żyć w miejs­cu i cza­sie, gdzie
mają więcej szczęś­cia w degradacji niż we wzroś­cie waszych ludz­kich osobowoś­ci. Zmierz się z prostą i stereo­ty­pową oceną i umiejęt­noś­cią znalezienia odpowiedzi na pytanie jak żyć z god­noś­cią i z poczu­ciem sen­su nawet w tych niezbyt przy­jem­nych warunk­ach. Poma­ga­ją w tym fotografie Arka­diusza Goli, doce­ni­amy ludzi, którym nie dano szan­sy doświad­czyć „sukce­su w życiu”, ale którzy pokazu­ją nam jak wal­czyć o sens i wartoś­ci w naszym życiu. To jest bard­zo cen­na lekc­ja i musimy o niej pamię­tać kiedy wyda­je się, że nie może­my już iść, i że nasze życie jest zbyt trudne. Wszys­tko co masz zro­bić, to wystar­czy spo­jrzeć na zdję­cie Goli przed­staw­ia­jące starszą panią
w lokach i odwza­jem­nić jej szcz­ery uśmiech.
Vladimir Bir­gus i Michał Szalast
Kura­torzy wystawy

Arka­diusz Gola (ur. 1972) miesz­ka w Zabrzu. Ukończył Insty­tut Twór­czej Fotografii, na Uni­w­er­syte­cie Śląskim w Opaw­ie, a obec­nie jest ped­a­gogiem tej szkoły. Zaj­mu­je się doku­men­tal­noś­cią fotografii, ze szczegól­nym uwzględ­nie­niem tzw zmi­an zachodzą­cych w społeczeńst­wie śląskim po 1989. Od 1991 jest fotoreporterem.
Arka­diusz Gola jest lau­re­atem wielu nagród, autor książek wys­taw w Bel­gii, Czechach, Francji, Niem­czech, Polsce i na Słowacji.
Wys­tawa zor­ga­ni­zowana we współpra­cy z Insty­tut Twór­czej Fotografii Uni­w­er­syte­tu Śląskiego w Opaw­ie przy wspar­ciu grantu SGS/1/2023.