Sto­warzysze­nie Myślenick­iej Grupy Fotograficznej mgFo­to, Miejs­ka Bib­liote­ka Pub­licz­na im. Jana Krucz­ka w Myśleni­cach oraz Związek Pol­s­kich Artys­tów Fotografików Okręg Śląs­ki zaprasza­ją 20 lutego 2024 roku o godz. 18.00 na wernisaż fotografii Arka­diusz Ławry­wian­iec „Yehoshua — Rabin”. Wernisaż odbędzie się w mgFo­to mieszczącej się w Myśleni­cach przy ul. Mick­iewicza 17. Wys­tawę moż­na oglą­dać do 1 kwiet­nia 2024 roku. Kura­tor wys­tawy Artur Ostafin.

Rabin światłem malowany

mot­to: Rabinem powinien zostać człowiek mądry, poko­rny, boją­cy się Boga, cieszą­cy się dobrą
rep­utacją i poważaniem swoich współmieszkańców. (Tosef­ta San­hedrin. VII, I)

Kiedy słyszymy słowa Żydzi, Syn­a­goga, Rabin, nasze myśli kieru­ją się ku przeszłoś­ci i tragedii holokaus­tu, ale opowieść o Rabinie Yehoshua to opowieść o obec­noś­ci, to opowieść o nowym żydowskim życiu. Bohaterem wys­tawy jest rabin Yehoszua Ellis. Zapyta­cie kim jest rabin? Najkrócej moż­na to określić jako osobę wyk­sz­tał­coną, prze­wod­ni­ka, który uczy wiernych, jak żyć po Boże­mu. Same słowo rabin pisane z hebra­jskiego jako „rabi” tłu­maczymy jako „mój nauczy­ciel”, „mój mis­trz”. Określe­nie to zyskało na znacze­niu szczegól­nie po zburze­niu drugiej świą­tyni jero­zolim­skiej w znacze­niu osób, które miały nauczać o kul­cie świą­tyn­nym i przy­go­tować Żydów na pow­stanie Trze­ciej Świą­tyni. Dawniej tytuł przysługi­wał tylko uczonym zaj­mu­ją­cym się inter­pre­tacją i wyjaś­ni­an­iem Bib­lii. Rabin to również oso­ba o dużym auto­ry­te­cie moral­nym i religi­jnym, to uczony, który był upoważniony do rozstrzy­ga­nia spornych kwestii religi­jnych czy związanych z reguła­mi odżywiania.
Dziś w XXI wieku rabin to nie tylko „uczony w piśmie” lecz zatrud­ni­any przez gminę wyz­nan­iową funkcjonar­iusz syn­a­gogal­ny pełnią­cy rolę dusz­paster­ską jako oso­ba, której zadaniem jest uczyć his­torii żydowskiej, prawa i trady­cji oraz potrafić zin­ter­pre­tować zapisy Tory i Tal­mudu. Każdy Rabin jest jed­nocześnie admin­is­tra­torem i opiekunem gminy, odpowiedzial­nym za prowadze­nie nabożeństw. Ma być przykła­dem człowieka prawego dla wszys­t­kich członków żydowskiej społecznoś­ci. Należy tu zaz­naczyć, że rabin nie pełni żad­nych funkcji religi­jnych, a mod­l­itwy w synagodze może poprowadz­ić każdy mężczyz­na, który jest tego godzien. Najważniejsze dla każdego rabi­na jest stałe ksz­tałce­nie się i pogłębian­ie swo­jej wiedzy w połącze­niu z pracą w myśl cytatu rab­bi Eleazara Ben Azarii „Bez chle­ba nie masz nau­ki, a bez nau­ki chle­ba”. Za nauczanie Tory rabin nie powinien pobier­ać wyna­grodzenia, bo wiedza ta nie ma swo­jej ceny oraz nie jest wskazane, aby rabin był kawalerem.
W his­torii Gminy Wyz­nan­iowej Żydowskiej w Katow­icach było na przestrzeni dwóch wieków tylko dziesię­ciu rabinów wśród nich od roku 2010 posługę rabi­na pełnił Yehoshua Ellis. Urodz­ił się w 1977 r. w Over­land Park w stanie Kansas. jest absol­wen­tem Kansas City Acad­e­my oraz Col­orado Col­lege. W 2000 ukończył stu­dia na Naropa Uni­ver­si­ty w Boul­der, w 2010 zdał egza­miny rabi­nack­ie na Beit Midrash Has­phar­di. Ordy­nację rabi­nacką otrzy­mał w She­he­bar Sephardic Cen­ter. W lat­ach 2010 — 2015 związany był z Gminą Wyz­nan­iowo Żydowską w Katow­icach. Od 2015 r. pełni funkc­je Rabi­na pomoc­niczego w Gminie Wyz­nan­iowej Żydowskiej w Warsza­w­ie. Prezen­towane na wys­taw­ie zdję­cia pochodzą z cza­su, kiedy rabin Ellis pełnił swo­ją posługę dusz­paster­ską w Gminie w Katow­icach. Zapy­tałem niedawno Rabi­na czy tęskni za swo­ją pier­wszą gminą, gdzie był dusz­pasterzem? Czy tęskni za Śląskiem i Zagłę­biem? Jego odpowiedź była krót­ka: Ja i moja rodz­i­na tęskn­imy za Katowica­mi, Śląskiem i Zagłę­biem. Pamię­tam wiele poz­nanych miejsc, to tam zdoby­wałem doświad­cze­nie, to tam zaw­iąza­ły się oso­biste więzi. Cały ten okres wspom­i­nam bard­zo pozy­ty­wnie. Śląsk to piękne miejsce, w którym non stop jest coś do zro­bi­enia i nie widać koń­ca tej pra­cy, to miejsce pełne niezwykłych ludzi.
Pamię­tam swo­je pier­wsze spotkanie z rabinem Ellisem w Zabrzu, kilka­naś­cie lat temu, na dwor­cu PKP, kiedy zobaczyłem w hali mod­lącego się Żyda, z charak­terysty­czną weł­ni­aną haftowaną żółtą kipą na głowie, w oku­larach na twarzy, gęstą brodą w dobrze skro­jonym gar­ni­turze, spod którego wys­tawały fręd­zle z małego tałe­su. Pomyślałem wów­czas sobie, z Bożą pomocą niech będzie bło­gosław­iony to his­to­ryczny moment, pier­wsza po 1955 r. wiz­y­ta religi­jnego rabi­na w prze­mysłowym Zabrzu. Skrom­nego rabi­na, który jest sobą, który niczego nie ukry­wa, który wierzy w ludzi, a jego mot­tem życiowym (jak później się dowiedzi­ałem) są słowa z piosen­ki Boba Dylana „Bal­lad of Frankie Lee and Judas Priest”:
Gdy widzisz zatem swo­jego sąsi­a­da niosącego coś,
Pomóż mu z jego ciężarem,
I nie idź, ogłu­pi­ony wiz­ją Raju, Drogą prowadzącą do tamtego domu.

Dar­iusz Walerjański

Arka­diusz Ławry­wian­iec ur. 19.01.1967 roku w Opolu. Jest absol­wen­tem Wyższej Szkoły Ped­a­gog­icznej w Opolu. Fotografią zaj­mu­je od 1986 roku, kiedy to wykon­ał włas­noręcznie pier­wszą odbitkę. W lat­ach 1994–2015 pra­cow­ał w „Dzi­en­niku Zachod­nim” jako fotore­porter. Od 2016 r. współpracu­je z Pol­ską Agencją Fotografów Forum. Studi­u­je w Insty­tu­cie Twór­czej Fotografii Uni­w­er­syte­tu Śląskiego w Opaw­ie (Czechy). Od 2009 do 2022 roku uczył w Policeal­nej Szkole Fotograficznej Fotoe­dukac­ja w Katow­icach. Od 2010 r. jest członkiem ZPAF. Od 2017 r. pełni funkcję Preze­sa Zarzą­du Związku Pol­s­kich Artys­tów Fotografików Okręg Śląs­ki, a zarazem jest członkiem Zarzą­du Głównego ZPAF. Autor i współau­tor wys­taw w Polsce i za granicą (Franc­ja, Czechy, Mace­do­nia, Niem­cy). W lat­ach 2011 i 2013 był stype­ndys­tą Marsza­ł­ka Wojew­ództ­wa Śląskiego w dziedzinie kul­tu­ry, w 2011 r. otrzy­mał Nagrodę Prezy­den­ta Mias­ta Katow­ice w dziedzinie kul­tu­ry. Jest pomysło­daw­cą cyk­lu wys­taw między­nar­o­dowych „OKO Ostra­va – Katow­ice – Opa­va” oraz cyk­lu wys­taw zbiorowych Okręgu Śląskiego ZPAF „Świado­mość kadru”. Prowadzi cykl spotkań pt. „Poroz­maw­ia­jmy o…” w Galerii Katow­ice ZPAF Okręg Śląs­ki. Jest współau­torem reak­ty­wowanego konkur­su Śląs­ka Fotografia Pra­sowa orga­ni­zowanego przez Bib­liotekę Śląską, w którym to konkur­sie w lat­ach 2006, 2017, 2018 i 2019 był jurorem, a w lat­ach 2020, 2021 i 2022 prze­wod­niczą­cym kapituły. W lat­ach 2019 i 2020 był jurorem w Pol­skim Konkur­sie Fotografii Sportowej. Od 2021 r. jest członkiem między­nar­o­dowego kolek­ty­wu fotografów Hori­zons Col­lec­tif. W 2023 uhonorowany został Brą­zowym Medalem „Zasłużony Kul­turze Glo­ria Artis”, nadanym przez Min­is­tra Kul­tu­ry i Dziedz­ict­wa Nar­o­dowego. Zaj­mu­je się głównie repor­tażem i doku­mentem fotograficznym. Jest autorem albumów fotograficznych: Tajem­nice pra­cowni i Kiduszin Nisuin.