Miejski Ośrodek Kultury “Centrum” im Adama Mickiewicza w Zawierciu oraz Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski zapraszają 12 kwietnia 2023 roku o godz. 18.00 na wernisaż wystawy fotografii Arkadiusz Ławrywianiec „Chasydzi w Lelowie”. Wernisaż odbędzie się w Galerii Sztuki Miejskiego Ośrodka Kultury w Zawierciu ul. Piastowska 1.
Chasydzi w Lelowie
Ilekroć Arkadiusz Ławrywianiec pokazuje swoje zdjęcia z cyklu „Chasydzi w Lelowie”, tylekroć spotyka się z pełnymi zdumienia pytaniami: „To się naprawdę dzieje? To nie jest inscenizacja?” Szczerze mówiąc, takie samo pytanie postawił sobie on sam, gdy po raz pierwszy spotkał się, jak to mówią fotografowie, z tematem. Chasydzi intrygują jednak Ławrywiańca nie dlatego, że są jakby cytatami z innej rzeczywistości. Oni intrygują go właśnie dlatego, że rzeczywistość tworzą. Zamknięty krąg, w którym od wieków obowiązują te same tradycje i obrzędy, powoływany jest za każdym razem od nowa, w konkretnej przestrzeni małego polskiego miasteczka. Jego mieszkańcy też nie traktują przybyłych, jak gości. To po prostu ludzie, którzy obok Polaków, przez te kilka dni w roku odnajdują w Lelowie swoje miejsce na ziemi.
Mistycyzm chasydzkich obrzędów płynie wprost z wnętrza jego uczestników. Arkadiuszowi Ławrywiańcowi, choć przecież jego zdjęcia mają dokumentalny charakter, udało się ten proces idealnie pokazać. Fotografie – poprzez całą gamę bieli, czerni, ale przede wszystkim przepięknie stopniowaną szarość – dotykają tego, co jest dopełnieniem rytualnych gestów. Pokazują chasydów, doznających rozmaitych stanów świadomości. W fotografiach autora nie ma w tej mierze jednoznacznego, dosłownego przekazu. To raczej zapis nastroju poszczególnych chwil. Nastroju, który jest dla widza czytelny w tym, co widzimy. I w tym, co pozostaje poza zasięgiem obiektywu
Bo głosiciele wielkości cadyka Dawida, oddają mu hołd poprzez modlitwę i zamyślenie, ale także poprzez radość, taniec i ucztowanie. Ich stany psychiczne, wywołane są głęboką wiara i poczuciem wspólnoty. Żeby uchwycić całą migotliwość tych spotkania, Arkadiusz Ławrywianiec spędził setki godzin w chasydzkim kręgu. Przyzwyczaili się do niego, zaufali, że z nie zrobi z ich święta niepotrzebnej sensacji. Fotografie nie są pozowane, ale wyglądają jak długo komponowane portrety. Szczególnie interesujące są twarze i pojedyncze sylwetki; szalenie indywidualne, choć strój pozornie je unifikuje. Proszę spojrzeć w oczy bohaterów tego cyklu zdjęć! To one pokazują najlepiej, kiedy w zachowaniu tej społeczności zanika już rzeczywistość i pojawia się religijny trans, a kiedy jest to po prostu jeszcze tylko serdeczny kontakt ze współwyznawcami.
Oczywiście, kontrast pomiędzy współczesnym, stechnicyzowanym światem, a mistyką chasydzkich spotkań w Lelowie jest gigantyczny. Aż chciałoby się zobaczyć tych samych ludzi poza Lelowem, podejrzeć jak żyją na co dzień. Możemy być spokojni – Arkadiusz Ławrywianiec przygotowuje się do sfotografowania takiego właśnie cyklu.
Henryka Wach-Malicka
Arkadiusz Ławrywianiec ur. 19.01.1967 w Opolu. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Fotografią zajmuje od 1986 roku, kiedy to wykonał własnoręcznie pierwszą odbitkę. W latach 1994–2015 pracował w Dzienniku Zachodnim jako fotoreporter. Od 2016 roku współpracuje z Polską Agencją Fotografów Forum. Studiuje w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie (Czechy). Od 2009 uczy w Policealnej Szkole Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach. Od 2010 jest członkiem ZPAF. Od 2017 roku pełni funkcję Prezesa Zarządu Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski, a zarazem jest członkiem Zarządu Głównego ZPAF. Autor i współautor wystaw w Polsce i za granicą (Francja, Czechy, Macedonia, Niemcy). W latach 2011 i 2013 był stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury. W 2011 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Jest pomysłodawcą cyklu wystaw międzynarodowych „OKO Ostrava – Katowice – Opava”. Prowadzi cykl spotkań pt „Porozmawiajmy o…” w Galerii Katowice ZPAF Okręg Śląski. Jest współautorem reaktywowanego konkursu Śląska Fotografia Prasowa organizowanego prze Bibliotekę Śląską, w którym to konkursie w latach 2006, 2017, 2018 i 2019 był jurorem, a w 2020 i 2021 roku przewodniczącym kapituły. W latach 2019 i 2020 był jurorem w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej. Zajmuje się głównie reportażem i dokumentem fotograficznym. Jest autorem albumów fotograficznych: „Tajemnice pracowni” i „Kiduszin Nisuin”.