Galeria Wysoka oraz Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski zapraszają 26 maja 2023 roku o godz. 18.30 na wernisaż wystawy fotografii Arkadiusz Ławrywianiec „Yehoshua — Rabin”. Wernisaż odbędzie się w Galerii Wysoka mieszczącej się w Sosnowcu przy ul. Wysokiej 9A. Wystawę można ogladać do 27 lipca 2023 roku.
YEHOSHUA — RABIN / Arkadiusz Ławrywianiec – fotografie
Portret RABINA. Sacrum wynikające z wiary, z tradycji, z przekonań i z głębi serca. Sacrum tak bliskie, namacalne w świętych obrzędach, w każdym kroku zbliżającym do duchowego uniesienia. Sacrum wypowiedziane, przeżyte, wymodlone. Duchowe, niematerialne, wzniosłe, jak chmura, blask, ekstaza.
Do sacrum jednak prowadzi często droga kamienista, codzienna, czasem trudna, ale jeśli każdy krok naznaczymy celem, tym, który jaśnieje na horyzoncie, każdy kamień stanie się mniejszą przeszkodą. Zwyczajne czynności, praca, porządki, gotowanie… mogą być drogą do sacrum.
Portret YEHOSHUA. Przewodnik po sacrum, mistrz, nauczyciel, opiekun, duchowy ojciec.
Ojciec rodziny, mąż, opiekun domowego ogniska.
Jeśli się dobrze przyjrzeć… można nie dostrzec różnicy w tych sferach…
Portret człowieka.
Kuratorka wystawy Beata Mendrek
Rabin światłem malowany
motto: Rabinem powinien zostać człowiek mądry, pokorny, bojący się Boga, cieszący się dobrą
reputacją i poważaniem swoich współmieszkańców. (Tosefta Sanhedrin. VII, I)
Kiedy słyszymy słowa Żydzi, Synagoga, Rabin, nasze myśli kierują się ku przeszłości i tragedii holokaustu, ale opowieść o Rabinie Yehoshua to opowieść o obecności, to opowieść o nowym żydowskim życiu. Bohaterem wystawy jest rabin Yehoszua Ellis. Zapytacie kim jest rabin? Najkrócej można to określić jako osobę wykształconą, przewodnika, który uczy wiernych, jak żyć po Bożemu. Same słowo rabin pisane z hebrajskiego jako „rabi” tłumaczymy jako „mój nauczyciel”, „mój mistrz”. Określenie to zyskało na znaczeniu szczególnie po zburzeniu drugiej świątyni jerozolimskiej w znaczeniu osób, które miały nauczać o kulcie świątynnym i przygotować Żydów na powstanie Trzeciej Świątyni. Dawniej tytuł przysługiwał tylko uczonym zajmującym się interpretacją i wyjaśnianiem Biblii. Rabin to również osoba o dużym autorytecie moralnym i religijnym, to uczony, który był upoważniony do rozstrzygania spornych kwestii religijnych czy związanych z regułami odżywiania.
Dziś w XXI wieku rabin to nie tylko „uczony w piśmie” lecz zatrudniany przez gminę wyznaniową funkcjonariusz synagogalny pełniący rolę duszpasterską jako osoba, której zadaniem jest uczyć historii żydowskiej, prawa i tradycji oraz potrafić zinterpretować zapisy Tory i Talmudu. Każdy Rabin jest jednocześnie administratorem i opiekunem gminy, odpowiedzialnym za prowadzenie nabożeństw. Ma być przykładem człowieka prawego dla wszystkich członków żydowskiej społeczności. Należy tu zaznaczyć, że rabin nie pełni żadnych funkcji religijnych, a modlitwy w synagodze może poprowadzić każdy mężczyzna, który jest tego godzien. Najważniejsze dla każdego rabina jest stałe kształcenie się i pogłębianie swojej wiedzy w połączeniu z pracą w myśl cytatu rabbi Eleazara Ben Azarii „Bez chleba nie masz nauki, a bez nauki chleba”. Za nauczanie Tory rabin nie powinien pobierać wynagrodzenia, bo wiedza ta nie ma swojej ceny oraz nie jest wskazane, aby rabin był kawalerem.
W historii Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach było na przestrzeni dwóch wieków tylko dziesięciu rabinów wśród nich od roku 2010 posługę rabina pełnił Yehoshua Ellis. Urodził się w 1977 r. w Overland Park w stanie Kansas. jest absolwentem Kansas City Academy oraz Colorado College. W 2000 ukończył studia na Naropa University w Boulder, w 2010 zdał egzaminy rabinackie na Beit Midrash Hasphardi. Ordynację rabinacką otrzymał w Shehebar Sephardic Center. W latach 2010 — 2015 związany był z Gminą Wyznaniowo Żydowską w Katowicach. Od 2015 r. pełni funkcje Rabina pomocniczego w Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Prezentowane na wystawie zdjęcia pochodzą z czasu, kiedy rabin Ellis pełnił swoją posługę duszpasterską w Gminie w Katowicach. Zapytałem niedawno Rabina czy tęskni za swoją pierwszą gminą, gdzie był duszpasterzem? Czy tęskni za Śląskiem i Zagłębiem? Jego odpowiedź była krótka: Ja i moja rodzina tęsknimy za Katowicami, Śląskiem i Zagłębiem. Pamiętam wiele poznanych miejsc, to tam zdobywałem doświadczenie, to tam zawiązały się osobiste więzi. Cały ten okres wspominam bardzo pozytywnie. Śląsk to piękne miejsce, w którym non stop jest coś do zrobienia i nie widać końca tej pracy, to miejsce pełne niezwykłych ludzi.
Pamiętam swoje pierwsze spotkanie z rabinem Ellisem w Zabrzu, kilkanaście lat temu, na dworcu PKP, kiedy zobaczyłem w hali modlącego się Żyda, z charakterystyczną wełnianą haftowaną żółtą kipą na głowie, w okularach na twarzy, gęstą brodą w dobrze skrojonym garniturze, spod którego wystawały frędzle z małego tałesu. Pomyślałem wówczas sobie, z Bożą pomocą niech będzie błogosławiony to historyczny moment, pierwsza po 1955 r. wizyta religijnego rabina w przemysłowym Zabrzu. Skromnego rabina, który jest sobą, który niczego nie ukrywa, który wierzy w ludzi, a jego mottem życiowym (jak później się dowiedziałem) są słowa z piosenki Boba Dylana „Ballad of Frankie Lee and Judas Priest”:
Gdy widzisz zatem swojego sąsiada niosącego coś,
Pomóż mu z jego ciężarem,
I nie idź, ogłupiony wizją Raju, Drogą prowadzącą do tamtego domu.
Dariusz Walerjański
Arkadiusz Ławrywianiec ur. 19.01.1967 w Opolu. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Fotografią zajmuje od 1986 roku, kiedy to wykonał własnoręcznie pierwszą odbitkę. W latach 1994–2015 pracował w Dzienniku Zachodnim jako fotoreporter. Od 2016 roku współpracuje z Polską Agencją Fotografów Forum. Studiuje w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie (Czechy). Od 2009 uczy w Policealnej Szkole Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach. Od 2010 jest członkiem ZPAF. Od 2017 roku pełni funkcję Prezesa Zarządu Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski, a zarazem jest członkiem Zarządu Głównego ZPAF. Autor i współautor wystaw w Polsce i za granicą (Francja, Czechy, Macedonia, Niemcy). W latach 2011 i 2013 był stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury. W 2011 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Jest pomysłodawcą cyklu wystaw międzynarodowych „OKO Ostrava – Katowice – Opava”. Prowadzi cykl spotkań pt „Porozmawiajmy o…” w Galerii Katowice ZPAF Okręg Śląski. Jest współautorem reaktywowanego konkursu Śląska Fotografia Prasowa organizowanego prze Bibliotekę Śląską, w którym to konkursie w latach 2006, 2017, 2018 i 2019 był jurorem, a w 2020 i 2021 roku przewodniczącym kapituły. W latach 2019 i 2020 był jurorem w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej. Zajmuje się głównie reportażem i dokumentem fotograficznym. Jest autorem albumów fotograficznych: „Tajemnice pracowni” i „Kiduszin Nisuin”.